Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN już po raz piąty organizuje akcję upamiętniającą powstanie w getcie warszawskim. Jak co roku, 19 kwietnia kilkuset wolontariuszy przekaże warszawiakom żółte żonkile – symbol pamięci o powstaniu w getcie warszawskim. Zapraszamy również szkoły, biblioteki i instytucje w całej Polsce do udziału w akcji.
„Udział w akcji Żonkile daje mi ogromną satysfakcję. Uczestniczenie w wydarzeniu, które z roku na rok ma coraz większy zasięg jest czymś z czego jestem dumna. Jest to nieprawdopodobnie duża dawka pozytywnych emocji” – mówi Iwona Gawryszewska, wolontariuszka akcji Żonkile od 2013 roku.
W ubiegłych latach dzięki naszym wolontariuszom żółty kwiat – symbol nosiło na ubraniach 200 tysięcy osób w Polsce i za granicą. Żonkil stał się symbolem szacunku i pamięci o powstaniu dzięki Markowi Edelmanowi, który co roku w rocznicę powstania składał pod Pomnikiem Bohaterów Getta bukiet tych żółtych kwiatów.
Muzeum POLIN zaprasza do udziału w akcji osoby, które ukończyły 14. rok życia. Wystarczy wypełnić formularz i wysłać go na adres wolontariusz@polin.pl. Zgłoszenia można przesyłać do 28 lutego. Szczegółowe informacje dotyczące wolontariatu są dostępne tutaj.
W ubiegłym roku do akcji Żonkile przyłączyło się około tysiąca osób w różnym wieku, z różnych środowisk i o różnych zainteresowaniach. 19 kwietnia 2016 roku wolontariusze rozdali aż 60 tysięcy symbolicznych papierowych kwiatów. W tym roku Muzeum POLIN planuje rozdać aż 100 tysięcy żonkili w samej Warszawie.
Od kilku lat polskie szkoły, biblioteki oraz instytucje edukacyjne włączają się do akcji Żonkile. Nauczyciele i przedstawiciele współpracujących instytucji będą mieli do dyspozycji specjalne materiały dydaktyczne. Edukatorzy Muzeum POLIN zapraszają również do korzystania z filmu „Nie było żadnej nadziei. Powstanie w getcie warszawskim 1943” jako narzędzia edukacyjnego. Historię Marka Edelmana można także zgłębić za pomocą multiplatformy „Żydowska Warszawa” dostępnej pod adresem http://warsze.polin.pl/pl, gdzie znajduje się m.in. komiks wyjaśniający skąd pochodzą żonkile oraz szczegółowy opis wydarzeń z 1943 r.
Kto może zostać wolontariuszem?
Zapraszamy zaangażowane osoby, które ukończyły 14. rok życia, są dobrze zorganizowane, odpowiedzialne i kreatywne. Szukamy osób komunikatywnych, którzy potrafią pracować w grupie. Dodatkowym atutem będzie znajomość języków obcych i zainteresowanie historią najnowszą.
Osoby, które wezmą udział w tegorocznej edycji akcji Żonkile, będą miały okazję zwiedzić wystawę stałą Muzeum POLIN, uczestniczyć w warsztatach komunikacyjnych i spotkaniach ze świadkami historii, a także poznać historię warszawskiego getta. Każdy otrzyma certyfikat potwierdzający uczestnictwo w wolontariacie.
Historia powstanie w getcie warszawskim
W 1940 r. Niemcy ogrodzili murem część centrum Warszawy i stłoczyli tam prawie pół miliona Żydów ze stolicy i okolic. Uwięzieni w getcie umierali wskutek głodu, chorób, niewolniczej pracy i ginęli w egzekucjach. Latem 1942 r. Niemcy wywieźli z getta do ośrodka zagłady w Treblince prawie 300 tysięcy Żydów. Wśród tych, którzy pozostali, narodziła się idea zbrojnego oporu.
19 kwietnia 1943 r. dwa tysiące Niemców wkroczyło do getta, by je ostatecznie zlikwidować. Przeciwstawiło się im kilkuset młodych ludzi z konspiracyjnych Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB) i Żydowskiego Związku Wojskowego. Powstańcy, pod dowództwem Mordechaja Anielewicza, byli wycieńczeni i słabo uzbrojeni. Wielu wiedziało, że nie mają szans, ale woleli zginąć w walce, by ocalić swoją godność.
Przez cztery tygodnie Niemcy równali getto z ziemią, paląc dom po domu. Schwytanych bojowców i mieszkańców zabijali lub wywozili do obozów. 8 maja Anielewicz i kilkudziesięciu powstańców zostali otoczeni i popełnili samobójstwo. Nielicznym Żydom udało się wydostać kanałami z płonącego getta. 16 maja Niemcy na znak zwycięstwa wysadzili Wielką Synagogę przy ul. Tłomackie. Getto warszawskie przestało istnieć.
Dlaczego żonkile?
Jednym z ocalałych z getta był Marek Edelman, ostatni dowódca ŻOB. 19 kwietnia, w każdą rocznicę powstania, składał bukiet żółtych kwiatów pod Pomnikiem Bohaterów Getta na Muranowie. Organizowana przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN akcja ma na celu propagowanie tego symbolu oraz szerzenie wiedzy na temat samego powstania.