W raporcie krajowym PISA oprócz wyników głównego badania można wyczytać też, jak gimnazjaliści radzili sobie z komputerem. Po raz pierwszy sprawdzono, jakie mają kompetencje finansowe.
Wyniki polskich 15-latków w piątej edycji badania PISA (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) ulokowały Polskę w czołówce krajów europejskich. Po raz pierwszy wynik kraju był powyżej średniej OECD. Nasi uczniowie w zakresie umiejętności matematycznych okazali się najlepsi (razem z Holendrami, Estończykami i Finami). W czołówce są też pod względem rozumowania w naukach przyrodniczych (w UE lepsi byli tylko Finowie i Estończycy) oraz w badaniu umiejętności czytania i interpretacji (na równi z uczniami z Finlandii i Irlandii). Poprawa dotyczyła wszystkich uczniów – zarówno zdolnych, jak i tych słabszych (odsetek mających bardzo niski poziom zmniejszył się we wszystkich trzech obszarach).
Oprócz badania głównego PISA 2012, którego wyniki ogłoszono pod koniec 2013 r., wśród 15-latków przeprowadzono dodatkowe badania: dotyczące wykorzystywania technik komputerowych i – po raz pierwszy – kompetencji finansowych. Dodatkowo w Polsce zbadano też uczniów I klas szkół ponadgimnazjalnych. Wyniki tych badań zostały opublikowane w raporcie krajowym PISA. Co z nich wynika?
• Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych nie dokonali prawie żadnego progresu wyników w porównaniu z badaniem w 2009 r. (badany w 2012 r. rocznik, to tegoroczni maturzyści). Wyniki 15-latków i uczniów I klas szkół ponadgimnazjalnych były zbliżone. Można więc wnioskować, że uczący się według nowej podstawy programowej osiągnęli taki poziom umiejętności rok wcześniej, jak uczący się dawniejszym trybem. Najlepsze wyniki osiągnęli uczniowie liceów ogólnokształcących, a najgorsze – uczniowie zasadniczych szkół zawodowych.
• W rozwiązywaniu zadań w wersji elektronicznej badania (tzw. opcja komputerowa) polscy uczniowie wypadli poniżej średniej OECD. Badanie dotyczyło umiejętności matematycznych oraz czytania i interpretacji. Badacze zwrócili uwagę na brak umiejętności wpisywania tekstu do komputera oraz trudności z czytaniem tekstów w wersji elektronicznej.
• 15-latkowie z Polski słabo poradzili sobie z rozwiązywaniem problemów z pomocą komputera, zwłaszcza z zadaniami wymagającymi eksperymentowania, zadawania pytań, kwestionowania założeń. Świadczy to o schematyczności nauczania.
• Znacznie poprawił się dostęp 15-latków do technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK). Najlepsze wyniki w PISA osiągali ci, którzy deklarowali umiarkowane korzystanie z TIK (2 – 4 godziny dziennie). Polscy uczniowie korzystają rzadziej z nowych technologii w szkołach niż ich rówieśnicy z innych krajów.
• W badaniu umiejętności finansowych polscy uczniowie osiągnęli wynik nieco powyżej średniej OECD. Mamy mniej uczniów o najniższych kompetencjach finansowych niż średnio ma to miejsce w krajach OECD, ale też mniej tych, którzy wykazali się najwyższymi kompetencjami. Okazało się, że polscy 15-latkowie najrzadziej posiadają konto w banku w porównaniu do rówieśników z innych krajów (15 proc.).
Badanie w 2012 r. objęło pierwszy rocznik uczniów gimnazjum, którzy uczyli się według nowe podstawy programowej. W Polsce przeprowadził je zespół ekspertów Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Dziedziną wiodącą w 2012 r. była matematyka.
Informacja o Instytucie Badań Edukacyjnych:
Instytut Badań Edukacyjnych (IBE) zatrudnia około 150 badaczy zajmujących się edukacją – socjologów, psychologów, pedagogów, ekonomistów, politologów i przedstawicieli innych dyscyplin naukowych – wybitnych specjalistów w swoich dziedzinach. Instytut uczestniczy w krajowych i międzynarodowych projektach badawczych, przygotowuje raporty, sporządza ekspertyzy oraz pełni funkcje doradcze w tym zakresie, aktywnie promuje politykę edukacyjną opartą na faktach (evidence-based policy and practice) i szczególnie dużą wagę przywiązuje do badań, których wyniki mogą zostać wykorzystane w praktyce i polityce edukacyjnej na szczeblu krajowym, jak i lokalnym.
www.ibe.edu.pl
Informacje o projekcie Entuzjaści Edukacji:
Celem głównym projektu systemowego „Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego” (Entuzjaści Edukacji) jest wzmocnienie systemu edukacji w zakresie badań edukacyjnych oraz zwiększenie wykorzystywania wyników badań naukowych w polityce i praktyce edukacyjnej oraz w zarządzaniu oświatą. Projekt jest realizowany przez IBE ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet III: Wysoka jakość systemu oświaty, Poddziałanie 3.1.1 Tworzenie warunków i narzędzi do monitorowania, ewaluacji i badań systemu oświaty.
www.eduentuzjasci.pl