Dobiega końca kolejna edycja programu „5 porcji warzyw owoców lub soku”. Już po raz ósmy jej organizatorzy, wraz z ekspertami z zakresu żywienia, przekonywali Polaków, jak ważna dla ich zdrowia jest dieta bogata w warzywa i owoce. Choć dzięki edukacji nasz jadłospis wygląda z roku na rok coraz lepiej, wciąż spożywamy zaledwie część zalecanej przez specjalistów ilości warzyw i owoców. Jesienią i zimą sięgamy po nie jeszcze rzadziej, a to właśnie w chłodnych miesiącach powinniśmy szczególnie zadbać o to, by 5 porcji warzyw, owoców lub soku gościło na stałe w naszym menu.
Owoce, warzywa, soki: niezbędne, lecz niedoceniane
Niższe temperatury, mniej słońca, krążące w powietrzu wirusy – jesień to dla organizmu duże wyzwanie. W chłodniejszych miesiącach powinniśmy mu dostarczać więcej wartościowych składników odżywczych, które pomogą wzmocnić zdrowie i odporność. Dieta bogata w warzywa i owoce to zdaniem specjalistów ds. żywienia absolutna podstawa: ponad połowa lekarzy oraz 80 proc. dietetyków uważa, że powinniśmy je spożywać 5 razy dziennie, także w formie soków, które są naturalną formą uzupełniania witamin w organizmie.[1]
Choć prowadzona w Polsce edukacja żywieniowa zmienia powoli nasze nawyki, warzyw i owoców jemy wciąż zbyt mało. Wg GUS statystyczny Polak spożywa rocznie ok. 46 kg warzyw i przetworów warzywnych oraz 44,6 kg owoców i ich przetworów (w tym soków).[2] To tak, jakbyśmy zjedli każdego dnia na przykład: surówkę do obiadu i większe jabłko – niewiele, zwłaszcza w kraju, w którym zbiera się plony owocowo-warzywne liczone w milionach ton.
Nie ma wymówek dla 5 porcji
Utrudniony dostęp do warzyw i owoców jesienią to popularny mit. Chcąc dokonywać prawidłowych wyborów żywieniowych, mamy do dyspozycji prawdziwe bogactwo sezonowych produktów: jabłka, gruszki, winogrona, kapustę, fasolkę, ziemniaki, paprykę, brokuły, kalafiory, natkę pietruszki, dynię, marchewkę i nie tylko. Zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym, gdy jesteśmy narażeni na przeziębienia i spadek energii, sięgajmy częściej po warzywa i owoce. Jesień nie powinna być żadną wymówką dla zdrowego jedzenia. Zdajemy sobie sprawę, że gdy jesteśmy w biegu, łatwiej nam odgrzać kotlet niż pokroić warzywa na sałatkę, ale istnieje wiele sposobów na szybkie uzupełnienie niezbędnych witamin. Można zastąpić jedną porcję owoców lub warzyw szklaną soku, można przygotować zupę warzywną na dwa dni, można wrzucić dziecku jabłko do plecaka. Ważne, by wszedł nam w krew nawyk codziennego dodawania warzyw lub owoców do każdego posiłku. To zaprocentuje w przyszłości.
100 pomysłów na 5 porcji
Z warzyw i owoców można szybko przygotować smaczne i zdrowe potrawy – przekonują organizatorzy dobiegającej końca kampanii „5 porcji warzyw, owoców lub soku” Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków. Przez ostatni rok zaproszeni do podjęcia wyzwania twórcy internetowi pokazywali na swoich blogach i kanałach, w jaki sposób stosować zasadę 5 porcji w praktyce. Najprostszym pomysłem jest ich zdaniem szklanka soku wypita w ramach przekąski lub do posiłku, lubiana nawet przez niejadków. Wśród kulinarnych rekomendacji znalazły się natomiast omlety śniadaniowe z warzywami, warzywa serwowane z sosami, pasty kanapkowe, sałatki owocowe, musy z owoców, owsianki z dodatkami, sosy do makaronu i pełne witamin zupy.
Choć obecna edycja kampanii „5 porcji warzyw, owoców lub soku” jest już na finiszu, nadal zachęcamy, by zasadę 5 porcji stosować w diecie dalej. Wystartowała już kolejna edycja programu. Tym razem upowszechniamy wiedzę o zdrowym odżywianiu oraz owocach i warzywach produkowanych w Polsce tam, gdzie tej wiedzy najczęściej szukamy, czyli online. Na stronie www.apetytnapolskie.com można już znaleźć obszerną bazę wiedzy, porad i ciekawostek o warzywach i owocach: przydatnych szczególnie, gdy zechcemy wzbogacić jesienną dietę o wartościowe składniki, a także rozmowy z polskimi producentami owoców, warzyw i soków – komentuje Barbara Groele, Sekretarz Generalny Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków.Więcej informacji na stronie www.5porcji.pl
[1] Badanie wiedzy specjalistów na temat zasad prawidłowego odżywiania, zrealizowane w grudniu 2018 r. przez IQS Sp. z o.o. Ogólnopolska próba badawcza n=180, lekarze i dietetycy. Metodologia: CATI.
[2] IERGiŻ, Rynek owoców i warzyw. Stan i perspektywy. Analizy naukowe pod red. Bożeny Noseckiej, czerwiec 2019 r.