Niania – przyjaciel dziecka czy wielki stres dla matki?

Powiązane wpisy

„Jump” – Odważ się na zmianę i skocz w przyszłość pełną możliwości

20 października 2024

Farbowanie włosów u nastolatek – czy to dobry pomysł?

27 września 2024

Niania w wielkim mieście
Na co zwrócić uwagę przy wyborze niani? Jak wybrać ją spośród wielu kandydatek tak, by była przyjacielem dziecka i rodziny na długie lata, by za parę lat uczestniczyła w uroczystości I Komunii Św. czy też zatańczyła na weselu naszej latorośli z rozrzewnieniem wspominając jak to nasz Jaś czy Małgosia stawiali swoje pierwsze kroczki…


Narodziny dziecka to piękny czas w życiu rodziny, szczególnie ważny dla kobiety. Przez pierwsze miesiące życia dziecka matka pozostaje zazwyczaj w domu rezygnując z wcześniej wykonywanej pracy, przechodząc na tzw. urlop macierzyński. Na szczęście, w ostatnich latach wymiar tego urlopu został przedłużony (do 20 tygodni), tak więc każda pracująca dotąd mama może przebywać z maluszkiem w domu do ukończenia przez niego piątego miesiąca życia. Hm, jest to, co prawda, dłużej niż bywało w latach wcześniejszych, gdy przysługiwał polskim matkom zaledwie 3-miesięczny urlop macierzyński, ale – patrząc z drugiej strony na sprawę, z punktu widzenia maleństwa – czym jest tak krótki okres spędzony z mamą w domu. To przecież jej, dziecko najbardziej potrzebuje. Szczególnie teraz – we wczesnych latach (a nawet miesiącach) swego życia. Sprawę z tego zdaje sobie każda matka, ale niestety proza życia wymaga od większości z nich powrotu do pracy, a polskie prawo pracy jest tak właśnie skonstruowane (mimo, że tak bardzo zależy naszym władzom na rozwoju rodziny i przyroście naturalnym, a o naszym kraju politycy mówią niejednokrotnie – państwo prorodzinne…), więc nie ma o czym mówić – wyjścia awaryjnego po prostu brak.

Co wówczas zrobić, jak zapewnić opiekę swojemu dziecku? Nie dość, że zakończenie urlopu macierzyńskiego przez matkę i powrót do pracy jest dla kobiety trudnym momentem, to jeszcze ma ona przed sobą stres związany z powierzeniem swego „żywego srebra” innej osobie. Pół biedy, jeśli mamy na podorędziu babcię, ciocię czy siostrę oferującą swoją pomoc w opiece i wychowaniu naszego potomka. Ale co w momencie, kiedy z takiej możliwości skorzystać nie możemy, bo po prostu jej nie mamy? W obliczu takiej sytuacji stoi bardzo duży odsetek mam mieszkających w Warszawie i innych dużych miastach Polski. Są to bowiem mamy, które swego czasu przyjechały do stolicy w poszukiwaniu pracy, licząc na większe szanse dużego rynku. I udało się. Znalazły prace, potem męża. Zadomowiły się w stolicy, aż wreszcie zostały mamami. Nie mają tu swoich mam, ani nawet teściowych. Często poza założoną przez siebie rodziną, nie mają tu nikogo. W tej sytuacji nie mają innego wyboru po zakończonym urlopie macierzyńskim, jak tylko zdecydować się na nianię. Ale niania to przecież zupełnie obcy człowiek! Jak ją znaleźć, jak zaufać, jak zostawić jej własne dziecko pod opieką, swój największy skarb i jak mieć pewność, że naszemu dziecku nic złego się nie dzieje, a my możemy spokojnie oddać się obowiązkom służbowym w naszej pracy.

Niania to przecież zupełnie obcy człowiek!

Na pewno do pewnego czasu tak – jest to człowiek czasem zupełnie nam nieznany. Jeśli jest z polecenia od koleżanki, zaprzyjaźnionej rodziny, to już jest nam w jakiś sposób znana, a przynajmniej jest sprawdzona. Wiadomo, że nie zawsze to, co odpowiadało w niani naszej przyjaciółce, która korzystała z jej usług, będzie zgodne z naszymi oczekiwaniami, ale podstawowe cechy i zachowania niani mamy już sprawdzone przez koleżankę (że uczciwa, że spokojna, punktualna, dbająca o czystość, lubiąca spcery, zna się na alergiach pokarmowych i uwielbia dzieci). Ale co zrobić jeśli niani zupełnie nie znamy, bo wybraliśmy ja z ogłoszenia w prasie czy z portalu internetowego? Wyobraźmy sobie pierwsze spotkanie z nianią, które można nazwać rozmową kwalifikacyjną, choć mamy wolą i sugerują, by ten pierwszy kontakt z nianią był spontaniczny, a rozmowa, żeby przebiegała na luzie.

Na co trzeba zwrócić szczególną uwagę przy pierwszej wizycie niani w naszym domu?

1. Potwierdzenie tożsamości i kwalifikacji zawodowych
Bardzo ważne jest, by poprosić nianię o dokumenty potwierdzające tożsamość i ewentualnie o dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe (jeżeli niania opowiada o nich). Rodzic ma prawo wiedzieć kogo zaprasza do współpracy.
2. Doświadczenie
Rodzice decydując się na określoną nianię w dużej mierze biorą pod uwagę jej doświadczenie w opiece nad dziećmi. Często jest tak, że rodzice poszukują niani, która wcześniej opiekowała się maluszkiem w konkretnym wieku. Jeżeli więc mama wraca do pracy zaraz po urlopie macierzyńskim to prędzej zdecyduje się na nianię, która ma doświadczenie w opiece nad niemowlętami niż dziećmi w przedziale wiekowym: 2-3 lata. Jest to jednak sprawa bardzo indywidualna, bo dobra niania potrafi się świetnie zająć 6-miesięcznym maleństwem jak i ciekawym świata, rozgadanym trzylatkiem.
3. Referencje
Bardzo ważnym elementem przy ocenie kwalifikacji niani są referencje. Opinie rodziców, którzy już kiedyś zatrudniali daną opiekunkę są bardzo cennym źródłem informacji. Takie referencje można sprawdzić. Wystarczy poprosić nianię o telefon czy też nawet o spotkanie z rodzicami dziecka, którym opiekował a się wcześniej. Nie ma czego się wstydzić. To Ty tak naprawdę bierzesz na siebie największą odpowiedzialność wybierając osobę, której powierzysz opiekę nad swoim dzieckiem na kilka długich godzin dziennie i nierzadko na długie miesiące lub nawet lata.
4. Lepiej obserwować niż egzaminować
Wiele mam uważa, że pierwsze spotkanie z nianią wcale nie musi być egzaminem, ani też wzorcową rozmową kwalifikacyjną z potencjalną kandydatką na opiekunkę dla naszego dziecka. Wręcz przeciwnie, gros mam optuje za swobodną rozmową z nianią przy filiżance herbaty, bo w takiej atmosferze można czasem więcej wywnioskować niż z klasycznego odpytywania niani z jej doświadczenia zawodowego. Podczas takiej kameralnej rozmowy obserwujmy zachowanie niani. Zwróćmy uwagę czy nawiązuje kontakt z naszym maleństwem i czy malec odpowiada na jej „zaczepki”.
5. Luźne pytania na temat spędzania czasu z podopiecznym
W trakcie swobodnej rozmowy warto zapytać, w jaki sposób opiekunka planuje spędzać dzień z dzieckiem. Można wówczas wywnioskować, na ile aktywnie i kreatywnie wypełni mu czas. Można również zapytać jak spędzała czas z poprzednim podopiecznym.
6. Współpraca z nianią
Bardzo ważne jest, by przedstawić niani jasno sprecyzowane własne oczekiwania wobec jej pracy. Trzeba wyraźnie zaznaczyć na czym nam zależy (np. codzienne spacery, posiłki i usypianie dziecka w ciągu dnia o stałych porach itp.), bo to mama wprowadzała plan dnia od pierwszych chwil życia dziecka i to ona dobrze wie co jej dziecko lubi, jak reaguje w określonych sytuacjach itp. Będąc jeszcze z dzieckiem w domu, przed powrotem do pracy warto umówić się z nianią na wspólne spędzenie kilku dni czy kilku godzin dziennie razem z dzieckiem w domu. Wówczas niania będzie wiedziała jakie są nasze oczekiwania, czego wymaga określony podopieczny, jak z nim postępować, a mama będzie spokojniejsza, gdyż będzie pewna, że nawet od strony praktycznej zapoznała opiekunkę z codziennym rytuałem, który sama wypracowała przez okres pobytu z dzieckiem w domu. W ten sposób można też uniknąć „przewrócenia do góry nogami” dotychczasowego trybu życia naszego dziecka.

Dobra rada: Ostrożnie pytajmy o sprawy, których nie można sprawdzić!


Zachowajmy szczególną ostrożność. Jak można sprawdzić czy niania właściwie opiekuje się naszym dzieckiem?

Każda mama pragnie dla swego dziecka wszystkiego co najlepsze, dlatego też tak bardzo obawiamy się oddania naszej pociechy do żłobka czy pod opiekę niani. Są jednak sposoby, które pozwalają na sprawdzenie w jaki sposób przebiega opieka niani nad naszym dzieckiem w czasie naszej nieobecności w domu, a nawet na obserwację pracy niani. Warszawskie mamy coraz częściej korzystają z takich „sposobów” dzięki uprzejmości narzędzi elektronicznych, choć na początku mają obawy, czy takie formy są etyczne, czy tak wypada. Ale czego nie robi się dla dobra dziecka. Wiele mam korzysta więc z możliwości zamontowania kamery w domu. Dla niektórych rodzin jest to jednak kosztowna „forma sprawdzenia niani”. Tańszym sposobem jest włączenie przed wyjściem z domu dyktafonu. Po przyjściu z pracy można odtworzyć takie nagranie (z dyktafonu lub kamery), co pozwoli nam zaobserwować lub posłuchać w jaki sposób niania sprawuje opiekę nad naszym maleństwem – jak zwraca się do dziecka, co robi, w jaki sposób podaje mu posiłki, przewija, bawi się z dzieckiem itp. Oczywiście nie uchwycimy całego dnia pracy naszej opiekunki, ale nawet krótkie „wycinki: z dnia pracy niani wiele mogą nam powiedzieć o poziomie świadczonych przez nianię usług, za które przecież jako rodzice płacimy (i to wcale nie tak mało). Polecanym przez mamy, a nawet przez doświadczone nianie sposobem jest nieoczekiwany wcześniejszy powrót mamy do domu.

Rynek warszawskich niań

W styczniu 2011 roku popularny portal internetowy (niania.pl) opublikował wyniki raportu, którego tematem były nianie pracujące w Warszawie. Z danych raportu wynika, że „(…) przeciętna niania w Warszawie to kobieta w wieku 29 lat pracująca najczęściej na Mokotowie, Ursynowie lub Bemowie. Jako opiekunka do dziecka pracuje już od około 2 lat i zajmowała się przed wszystkim małymi dziećmi do 3 roku życia. Nie mieszka z rodziną dziecka, którym się opiekuje i codziennie dojeżdża do pracy. Przede wszystkim zajmuje się opieką nad dzieckiem, ale jest też sporadycznie proszona przez rodziców o wykonanie drobnych obowiązków domowych. Niania w Warszawie pracuje średnio około 7 godzin dziennie przy stawce 13,34 zł za godzinę”. Raport, który został sporządzony na podstawie badania przeprowadzonego na próbie prawie 17 800 profili niań i 13 500 rodzin szukających niani w Warszawie dowodzi, że warszawskie nianie chcą być przede wszystkim opiekunkami i nie łączyć swoich obowiązków z pracami domowymi (tylko nieco ponad 25 % niań w Warszawie zaznacza w swoich profilach, iż może podjąć się takich czynności jak: zakupy, gotowanie, sprzątanie). W myśl wyników raportu, „(…) zarobki opiekunek różnią się wyraźnie w zależności od kwalifikacji. Nianie z wykształceniem pedagogicznym i po kursach pierwszej pomocy często są gotowe pracować dopiero za stawkę wyższą niż 16 złotych za godzinę. Natomiast młode, studiujące dziewczyny zadowolą się stawką nawet 5-6 zł za godzinę gdyż pracę niani /opiekunki można często łatwo połączyć z nauką. W stolicy nianie oczekują średnich zarobków na poziomie 15,17 zł za godzinę, natomiast rodzice średnio są w stanie zaoferować 11,52 zł. Niektórzy rodzice pracujący od rana do wieczora potrzebują niani na pełny etat, a nawet dłużej. Takich rodzin w Warszawie jest około 51 %”.

Gdzie szukać niani?

Najlepiej z polecenia – czyli wykonujemy telefony do przyjaciół z zapytaniem czy nie znają idealnej niani dla naszej córci/synka?

Ogłoszenia w prasie

Portale społecznościowe – rozpuszczamy wici po znajomych, których mamy na swoim ulubionym portalu

Ogłoszenia w Internecie – przeglądamy zakładki: „Szukam pracy”

Specjalistyczne portale – przeglądamy wybrane portale, na których znajdują się wyłącznie ogłoszenia pań zainteresowanych pracą w charakterze opiekunki do dziecka (np. Niania.pl czy opiekunka.org)

Czy szukanie niani w Internecie to dobry pomysł? Tak, pod kilkoma wszakże warunkami.

Istnieje wiele miejsc w Internecie gdzie możemy znaleźć aktualne ogłoszenia niań. Mamy do wyboru serwisy drobnych ogłoszeń (np. gumtree.pl), ale na nich oprócz ogłoszeń opiekunek znajdują się oferty przedstawicieli innych zawodów (malarzy, tynkarzy, mechaników itp.). Znalezienie opiekunki do dziecka na takim portalu wymaga poświęcenia więcej czas niż na portalu specjalnie dla niań przeznaczonych. Poza tym ogłoszenia na dużych portalach (gdzie mnóstwo osób szuka pracy, więc lista ogłoszeń jest bardzo długa) są zwykle bardzo lakoniczne i bez zdjęcia. Zazwyczaj jest to jedno zdanie charakteryzujące opiekunkę i numer telefonu.
Dlatego lepszym pomysłem wydaje się poszukiwanie niani w specjalistycznych portalach przeznaczonych tylko dla ogłoszeń opiekunek takich jak na przykład opiekunka.org czy niania.pl.

W serwisach tych o potencjalnych kandydatkach możemy dowiedzieć się zwykle dużo więcej. Zamieszczają one tam bowiem swoje zdjęcie, a opis jest obszerny i zawiera m.in. preferowane godziny pracy, określone stawki płacy, doświadczenie w pracy opiekunki, wiek, wykształcenie, umiejętności itp. Niektóre z tych portali sprawdzają już nawet ogłoszenia potencjalnych kandydatek na nianię, weryfikując takie kwestie jak: tożsamość opiekunki czy referencje. Tak więc ogłoszenia zamieszczone na specjalistycznych stronach internetowych są z pewnością dużo bardziej wiarygodne, a przez to bezpieczne dla nas i dla naszych dzieci.

Czy powierzenie opieki nad dzieckiem niani musi być stresem dla matki?

Jeśli odpowiednio wcześnie zabierzemy się za poszukiwanie opiekunki i mądrze podejdziemy do selekcji potencjalnych kandydatek, nasz skarb trafi w bezpieczne ręce empatycznej, troskliwej, odpowiedzialnej, o wielkim i czułym sercu niani, która choć nigdy nie zastąpi mamy, zawsze będzie miło i z radością przyjmowana przez dziecko każdego następnego poranka. A to jest dobry znak dla mamy! Świadczy on o tym, że z nianią dziecko spędza miło czas, czas pracy mamy.

Joanna Banakiewicz-Brzozowska