Każdy z nas może zapewne pochwalić się wspomnieniami, gdy oczarowały go niezwykłe kształty i kolory rysowane na niebie za pomocą fajerwerków. Sztuczne ognie od wieków pomagają ludziom uświetnić i dodać wyjątkowości najważniejszym wydarzeniom. Czy będzie to Sylwester, święta, urodziny lub ważna rocznica – taką formę świętowania można zlecić firmie organizującej pokazy, lub przygotować we własnym zakresie. Warto przy tym pamiętać zasadach bezpieczeństwa, przepisach i zdrowym rozsądku, by wszyscy mogli w pełni cieszyć się z pięknej fajerwerkowej atrakcji!
Sztuczne ognie nieodmiennie kojarzą się przede wszystkim z sylwestrową nocą. To właśnie wtedy odpalanych jest więcej wyrobów pirotechnicznych, niż łącznie przez cały rok. Przed puszczaniem sztucznych ogni w inne dni roku część ludzi powstrzymuje przekonanie, że fajerweków można w Polsce legalnie używać jedynie w okresie noworocznym. To nie do końca prawda. Ograniczenie to obowiązuje jedynie dla miejsc publicznych i nie wynika z żadnego bezpośredniego zakazu prawnego, a raczej z interpretacji przepisów o zachowaniu porządku i ograniczeniu hałasu. Na prywatnej posesji dopuszczalne jest używanie fajerwerków przez cały rok – oczywiście z zachowaniem kilku podstawowych zasad.
Na co zwrócić uwagę, przygotowując prywatny pokaz fajerwerków?
Przede wszystkim musimy znaleźć właściwą lokalizację, która zapewni odpowiednią odległość od publiczności (bezpieczną odległość znajdziemy w instrukcji obsługi wyrobu). Naszym obowiązkiem jest też sprawdzenie czy nie ma żadnych przeszkód nad miejscem potencjalnego mini pokazu, takich jak drzewa, dachy, czy linie energetyczne. Ważne jest też stabilne, równe podłoże, z którego będziemy mogli odpalić pokaz. Następnie musimy wybrać fajerwerki odpowiednie do danego miejsca – warto skorzystać z porad profesjonalnego sprzedawcy. Koniecznie należy przeczyć instrukcję obsługi i pamiętajmy, że fajerwerków nie można użytkować po spożyciu alkoholu.
Zakupów sztucznych ogni warto dokonywać w sprawdzonych sklepach. Fajerwerki to legalny wyrób dopuszczony do sprzedaży w Polsce, jednak przy ich wyborze należy upewnić się, czy posiadają oznakowanie CE. Powinno być ono dobrze widoczne na opakowaniu. Oznakowanie wyrobu w ten sposób daje gwarancję, że spełnia on rygorystyczne europejskie normy i jest produktem bezpiecznym dla konsumenta.
Dzieci mogą oglądać pokaz, ale fajerwerków używają jedynie dorośli!
Według polskiego prawa, wyroby pirotechniczne nie mogą być sprzedawane osobom poniżej 18 roku życia. Z kolei dorośli, którzy mogą legalnie nabyć fajerwerki, każdorazowo powinni zapoznać się z instrukcją obsługi danego produktu, która widnieje na opakowaniu. Opisane są tam zasady bezpiecznego używania poszczególnych wyrobów (ustawienie wyrobu przed odpaleniem, sposób odpalenia, bezpieczna odległość i inne).
Wybierając odpowiednie miejsce na pokaz, w ramach poczucia społecznej odpowiedzialności, warto upewnić się, że w najbliższej okolicy nie znajduje się szpital, dom opieki, schronisko dla zwierząt czy też inne miejsce, którego rezydentom nasza zabawa mogłaby przeszkadzać. Pamiętajmy, aby poza odpowiednim doborem otoczenia zwracać szczególną uwagę na grunt, na którym stawiane są wyroby. Wybierajmy równe, twarde, jednolite podłoże. Nie zaszkodzi też zabezpieczyć postawionego na ziemi produktu ze wszystkich stron, na przykład przy użyciu kamieni czy worków z piaskiem.
Jak korzystać z fajerwerków?
Przy odpalaniu lontu należy zwrócić uwagę, by podpalić sam jego koniec. Tylko wtedy będziemy mieć pewność, że czas na oddalenie się od produktu przed wybuchem będzie optymalny. Należy również zapamiętać, żeby nigdy nie nachylać się nad wyrobem pirotechnicznym!
Po odpaleniu wyrobu pirotechnicznego należy niezwłocznie oddalić się na odległość co najmniej kilku metrów (zależnie od klasy wyrobu), zaś pozostali widzowie powinni zachować dystans minimum 25 metrów – to z takiej odległości pokaz będzie najbezpieczniejszy i najlepiej widoczny.
Jeśli jakikolwiek produkt nie ulegnie detonacji, należy odczekać 15 minut zanim podejdzie się do wyrobu, a następnie zanurzyć go w wodzie. Tylko to da stuprocentową gwarancję, że wadliwy artykuł nie zacznie działać samodzielnie po czasie. Zakazane jest również podejmowanie jakichkolwiek prób ponownego odpalenia wyrobu, natomiast o problemach z poprawnym działaniem warto niezwłocznie poinformować sprzedawcę.
Fundacja Rozwoju i Edukacji Pirotechnicznej uczy zasad bezpieczeństwa.
– Wierzymy, że bezpieczeństwo i dobra zabawa mogą i muszą iść ze sobą w parze. W naszych działaniach zawsze promujemy świadome i odpowiedzialne korzystanie z materiałów pirotechnicznych. Tak, by sprawiały one tylko radość, dawały poczucie piękna i estetyki – informuje Magdalena Rytel-Kuc, prezes Fundacji Rozwoju i Edukacji Pirotechnicznej, która opracowała zasady bezpiecznego korzystania z fajerwerków.
Przy okazji poruszania kwestii bezpiecznego używania wyrobów pirotechnicznych warto też wspomnieć o najczęściej popełnianych błędach.
Niestety, zdecydowana większość nieprawidłowych zachowań wynika z niewiedzy bądź ignorowania podstawowych zasad obchodzenia się z wyrobem. Pamiętajmy, że mamy do czynienia z materiałami wymagającymi odpowiedzialności, tu nie ma miejsca na ryzykowne zachowania – dodaje Marta Smolińska z Fundacji Rozwoju i Edukacji Pirotechnicznej.
Do niewłaściwych zachowań należą m. in.:
- pomijanie etapu zapoznania się z instrukcją użycia,
- używanie wyrobów po spożyciu alkoholu,
- udostępnianie wyrobów osobom małoletnim,
- ustawianie baterii na nierównej powierzchni,
- odpalanie wyrobów pirotechnicznych z ręki (petardy, rakiety, rzymskie ognie),
- rzucanie odpalonymi wyrobami (petardy),
- wbijanie rakiet w grunt.
Alternatywą dla samodzielnego przygotowywania pokazu jest wynajęcie profesjonalnej firmy, zajmującej się organizacją takich atrakcji. Firma zajmie się organizacją od A do Z – wyznaczy bezpieczny teren, wybierze odpowiednie ładunki, wyśle odpowiednie zgłoszenia, odpali pokaz i posprząta miejsce wydarzenia. Przy większych wydarzeniach, jak wesela czy duże rocznice na pewno taka opcja jest godna rozważenia.