LEKCJE HISTORYCZNE
Królewska rodzina (3–6 lat)
Kim byli członkowie rodziny królewskiej, która zamieszkiwała latem w pałacu w Wilanowie? Skąd wiemy, które pomieszczenie należało do króla lub królowej? W trakcie spaceru po najstarszej części pałacu poznamy wszystkich członków rodziny królewskiej oraz rozszyfrujemy zabawne przezwiska nadane królewnie i królewiczom. Dowiemy się, czym pałac różni się od zamku oraz jak królewska rodzina spędzała czas w Wilanowie. Policzymy, kto zajmował większą liczbę komnat – król czy królowa? W królewskim orszaku podążymy z kolorowanką i królewskimi lalkami wykonanymi przez artystkę.
Zwierzaki, stwory i potwory (3–6 lat)
Wyruszmy w podróż do krainy starożytnych mitologii na spotkanie zwierzaków, stworów i potworów. Ukryte w dekoracjach pałacowych sfinksy, przyczajone na barokowych obrazach centaury oraz inne fantastyczne stwory czekają na odkrycie przez dzielnych poszukiwaczy. Dowiemy się, co łączyło króla Jana III z hippokampem, oraz rozwiążemy zagadkę sfinksa przedstawionego w sypialni królowej Marysieńki. Bawiąc się na dywanie edukacyjnym, poznamy nazwy stworzeń znanych z mitologii, a następnie zrobimy z włóczki znikostwory, które w magiczny sposób powstają, ale równie zagadkowo potrafią znikać.
Wizyta u króla (6–12 lat)
Chociaż Jan III nie podejmie nas w swojej rezydencji osobiście, to poznamy go całkiem dobrze podczas zwiedzania komnat, w których przebywał. Dowiemy się, kogo nazywał swoją „niepokonaną pasją”, ile książek zgromadził w królewskiej bibliotece i co lubił czytać. Odpowiemy też na pytanie, czy zwycięzca spod Wiednia naprawdę wyruszył na wojnę w sandałach. Spostrzegawczy goście znajdą w królewskich apartamentach szaroburego kota i małą małpkę. Wreszcie przez chwilę będą mogli poczuć się jak XVII-wieczny szlachcic, wkładając żupan i kontusz.
Wizyta u królowej (6–12 lat)
Spróbujemy spojrzeć na rezydencję wilanowską oczami królowej Marysieńki – niezwykłej kobiety, skromnej francuskiej dwórki, która została królową wielkiego państwa. Jak ubierała się na co dzień królowa? Co przysparzało jej zmartwień, a z czego czerpała największą radość? Lekcja stanowi ciekawe dopełnienie lekcji „Wizyta u króla”.
Mitologiczny kod Wilanowa (10–12 lat)
Naszymi przewodnikami po wilanowskim pałacu będą antyczni bogowie i herosi. Spoglądają na nas z malowideł i dekoracji. Dlaczego Jan III tak bardzo lubił ich towarzystwo? Odpowiedź zabrzmi nieco tajemniczo: mityczne motywy w Wilanowie to nie tylko ozdoba. To kod, za pomocą którego król chciał przekazać coś bardzo ważnego. Rozszyfruj go razem z nami! Zajęcia polecane jako podsumowanie materiału z zakresu mitologii starożytnej Grecji i Rzymu.
Obyczaje w dawnej Polsce (10–12 lat)
Jak wyglądało życie codzienne przeciętnego szlachcica? Co łączyło go z tajemniczymi Sarmatami? Czy rzeczywiście wszyscy Polacy znali łacinę, jak twierdzili zagraniczni podróżni? Jak przyrządzano chrapy łosia i ogon bobra? Dlaczego przygotowania do tradycyjnego, staropolskiego pogrzebu trwały miesiącami i kto to jest archimimus? W trakcie lekcji nie tylko odpowiemy na te pytania, ale też nauczymy się wiązać pas kontuszowy i przekonamy się, czy strój szlachecki był wygodny.
Wnętrza pałacu i ich symbolika (13–19 lat)
Dzieła sztuki dekorujące wnętrza pałacu wilanowskiego mówią. Ogromną satysfakcję sprawia możliwość zrozumienia ich języka. To właśnie symbole pozwalają na przekazywanie bogatych treści w skondensowany, lecz często niejednoznaczny i przewrotny sposób. Podczas zajęć przekonamy się, że umiejętność wnikliwej obserwacji stanowi klucz do odczytania symbolicznych i alegorycznych znaczeń. Analizując wybrane dzieła sztuki, dowiemy się, co Jan III chciał przekazać zarówno współczesnym sobie, jak i potomnym.
Na sarmackim dworze (13–19 lat)
Król Jan III wzniósł swą wilanowską rezydencję, by – jak na prawdziwego Sarmatę przystało – cieszyć się urokami życia na wsi, odpoczywać w otoczeniu przyrody, doglądać prac związanych z uprawą roli i ogrodnictwem. Przyglądając się uważnie dekoracjom pałacu, znajdziemy w nich odbicie ziemiańskich upodobań króla. O sarmackich ucztach opowiedzą nam barwne przepisy staropolskiej kuchni, dotyczące takich dań jak: łapy niedźwiedzia, gęś czarna czy bobrowe ogony. Uczestnicy będą mieli okazję przymierzyć elementy staropolskiego stroju – żupan, pas kontuszowy, kołpak – a następnie zidentyfikować je na XVII-wiecznych portretach w wilanowskiej galerii portretów.
Wilanów perłą baroku (13–19 lat)
Pałac wilanowski to jedyna barokowa rezydencja królewska w Polsce – perła polskiego baroku. Ale czym właściwie jest barok? Co w nim wyjątkowego i przełomowego? Jakimi sztuczkami posługiwali się artyści, by zmylić ludzkie oko? W trakcie spaceru po wnętrzach pałacu odpowiemy na te i inne pytania oraz zdefiniujemy podstawowe cechy stylistyczne baroku na podstawie konkretnych przykładów. Zajęcia polecane jako rozszerzenie wiedzy z zakresu sztuki barokowej.
Tajemnice konserwacji (15–19 lat)
Konserwacja to fascynująca działalność przywracająca życie i blask dawnym dziełom sztuki. Wymaga olbrzymich umiejętności, a jej efekty często są wręcz niewiarygodne. Na zajęciach dowiemy się, w jaki sposób w dawnych wiekach malowano obrazy, rzeźbiono, konstruowano meble lub złocono. Zrozumiemy, dlaczego dzieła sztuki się niszczą i przekonamy się, dlaczego w muzeum nie można używać lamp błyskowych. Na najciekawszych przykładach dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego prześledzimy historię konserwacji, porównamy ich stan sprzed konserwacji z efektami po niej oraz zobaczymy na własne oczy, jakie cuda potrafią zdziałać wprawni wilanowscy konserwatorzy. Zajęcia polecane szczególnie dla zainteresowanych sztukami plastycznymi.
Zakochany król i królowa (15–19 lat)
Pałac w Wilanowie to rezydencja zakochanej pary królewskiej. Jaki był naprawdę związek przepięknej Francuzki i walecznego Sarmaty? Odpowiedzi będziemy szukać w listach miłosnych, które pozostawili po sobie król Jan III i Maria Kazimiera. Spróbujemy odczytać także miłosne treści ukryte w dekoracji pałacowej. Cykl fresków mitologicznych zdobiących galerie pałacu, prezentujący sceny ulubionej opowieści króla – o Amorze i Psyche – pozwoli nam zrekonstruować ten niezwykle barwny mit. Spotkanie jest okazją do rozmowy o zwyczajach ślubnych w dawnej Rzeczypospolitej, dawnych kanonach urody czy afrodyzjakach. W oparciu o wybrane przykłady staropolskiego słownictwa miłosnego uczestnicy będą mogli spróbować swych sił w trudnej sztuce epistolografii i stworzyć własny list miłosny.
LEKCJE PRZYRODNICZE
Król ogrodnik (3–9 lat)
Praca w ogrodzie bywa ciężka, ale przynosi bardzo dużo radości i satysfakcji. Nawet sam król Jan III z przyjemnością zajmował się ogrodami oraz dbał o to, aby zachwycały pięknem i oryginalnością. W trakcie naszych zajęć uczestnicy będą poznawać zasady tworzenia ogrodu barokowego. Dowiedzą się, czym są heliotrop, karczoch, tuberoza bądź lubczyk, oraz jakie znaczenie w barokowym ogrodzie odgrywał kolor. Poznamy również licznych sprzymierzeńców ogrodnika w świecie zwierząt.
Zielona wyprawa (3–9 lat)
To niezwykła wyprawa w świat parkowej przyrody. Dowiemy się, jakie rośliny i zwierzęta można spotkać w wilanowskich ogrodach oraz parku, i nauczymy się je rozpoznawać. Poznamy przystosowania zwierząt do życia na lądzie (w parku) oraz w wodzie (w Jeziorze Wilanowskim). Zastanowimy się również, czy rośliny i zwierzęta są pożyteczne dla człowieka.
Świat filtrującej dafni (10–15 lat)
Wszystkich chętnych do eksperymentowania i poznawania tajników przyrody zapraszamy na spotkanie w wilanowskim laboratorium przyrody. Podczas wyprawy do parku – wyposażeni w niezbędny sprzęt prawdziwego badacza przyrody – będziemy poznawać mikroorganizmy wilanowskich ogrodów oraz zastanowimy się, jaką funkcję pełnią w przyrodzie. Dowiemy się, co to jest profil glebowy, w jaki sposób powstaje gleba, jak jest zbudowana oraz jaką rolę odgrywa dla organizmów żywych. Zagłębimy się również w wody jeziora, stawu i potoku, aby zbadać stan ich czystości, samodzielnie sprawdzając ich pH. Przeanalizujemy czynniki, które mają wpływ na czystość wód, a pośrednio na kondycję ich mieszkańców. Zastanowimy się również nad rolą człowieka w kształtowaniu środowiska przyrodniczego.
Wilanowskie obserwatorium przyrody (10–15 lat)
Podczas zajęć będziemy obserwować i rozpoznawać rośliny oraz zwierzęta występujące w królewskim parku. Prócz spostrzegawczego oka pomoże nam w tym sprzęt optyczny – lupy i lornetki. Nauczymy się oznaczać rodzime i obce gatunki drzew. Będziemy poszukiwać tropów i śladów zwierząt, które być może wskażą nam drogę do swoich mieszkań – dziupli, nor czy gniazd.
Na łowy z rarogiem, arkebuzem i… lornetką (13–19 lat)
Zapraszamy na niezwykłe spotkanie z przyrodą, w czasie którego uczestnicy poznają nie tylko myśliwskie pasje króla Jana III, ale też współczesne formy obserwowania przyrody. Dlaczego birdwatching jest tak popularny w dzisiejszych czasach? Jak podejść zwierzynę i jej nie spłoszyć? Jak rozpoznać ślady bytowania zwierząt i nie pomylić tropów lisa i psa? Zapraszamy na bezkrwawe łowy z lornetką do ogrodów wilanowskich. Podczas zajęć odwiedzimy także pałacowe Pokoje Myśliwskie.
Przyroda w miastach (13–19 lat)
Co żyje na naszych osiedlach? Dlaczego parki i ogrody są ważne dla roślin, zwierząt i ludzi? Jak dzika i naturalna może być przyroda w miastach? Odpowiedzi na te pytania poszukamy na wilanowskich osiedlach, w parku przypałacowym i rezerwacie Morysin. Uczestnicy spotkania poznają różnorodność przyrody Warszawy w strefach poddanych różnej presji człowieka.
Style w ogrodach (16–19 lat)
Oprawę pałacu w Wilanowie stanowią wspaniałe, królewskie ogrody. Od wschodu do pałacu przylega dwupoziomowy ogród barokowy. Na północ i południe rozciągają się malownicze ogrody krajobrazowe zwane angielskimi. W jaki sposób uzyskujemy takie niezwykłe kształty roślin? Co sprawia, że układają się one w barwny dywan? Dlaczego tajemnicze zakątki nie zarosły chwastami? Zajęcia są prezentacją różnych typów założeń ogrodowych na przykładzie ogrodów wilanowskich. W części praktycznej uczestnicy będą odnajdować elementy charakterystyczne dla ogrodu barokowego, ogrodu w stylu angielskim i angielsko-chińskim. Wspólnie zastanowimy się też, jaką rolę odgrywały ustawione wśród zieleni posągi. Zajęcia polecane szczególnie dla zainteresowanych sztukami plastycznymi.
WARSZTATY KULINARNE
W staropolskiej kuchni (7–19 lat)
Kuchnia staropolska pełna była zagadek, kontrastów i niecodziennych połączeń smakowych. To doborowa mieszanka wielu kultur, w której tradycje Zachodu doprawione są wyraźnymi smakami Wschodu. Dawni kucharze byli artystami dbającymi o koncept, treść i wyrafinowaną formę dzieła. Gdzie w tym wszystkim mieści się powszechne przekonanie, że jedzono dużo, tłusto i niezdrowo? Sprawdźcie sami! Na początku porozmawiamy o tym, co kryje się pod pojęciem „kuchnia staropolska”, i spróbujemy obalić związane z tym stereotypy. Następnie pod okiem profesjonalnego kucharza uczestnicy samodzielnie przygotują potrawy według XVII-wiecznych przepisów. Na koniec zasiądziemy do stołu i nie tylko zaspokoimy apetyt, ale też weźmiemy udział w niezwykłym wydarzeniu, jakim może i powinna być uczta. Podczas zajęć nauczymy pobudzać smaki i wyobraźnię. Pokażemy, jak zaskakiwać gości niecodziennymi daniami.
Rezerwacja:
• tel.: 22 544 28 50 (pon.–pt., godz. 9.00–16.00)
• e-mail: bilety@muzeum-wilanow.pl