Artykuł zaczniemy od banalnego, ale jakże prawdziwego stwierdzenia: w planszówki naprawdę warto grać! Mamy dostępne tyle tytułów gier, przeznaczonych na wiek od dwóch lat aż po starość, że nie ma opcji, aby wasza rodzina nie znalazła czegoś dla siebie. To hobby przeszło naprawdę głęboką rewolucję! W ostatniej części artykułu znajdziesz propozycje gier do kupienia.
Dlaczego warto
Wspólne granie przy stole integruje rodzinę, odrywa od elektroniki, wprowadza zdrową rywalizację i świetnie gimnastykuje umysły. Na rodzinnym graniu czas płynie szybko i ciekawie. To są emocje porównywalne do sportowych, zresztą granie w planszówki faktycznie jest sportem – wiele wydanych tytułów doczekało się mistrzostw na różnym poziomie, aż po krajowy.
Bardzo często ludzie nie próbują w ogóle wprowadzić do rodziny wspólnego grania przy stole, bo… przecież warcaby, Chińczyk czy Monopoly są takie nudne… To nie tak, że wymienione gry są bez wartości – jeśli wasza rodzina kocha właśnie taką rozgrywkę, chwała jej za to. Jeśli jednak te tytuły was nie kręcą, to znak, że koniecznie musicie spróbować poszerzyć horyzonty i zapoznać się z szeroką ofertą rynku gier.
Jak wybrać grę
Na początku drogi można czuć się oszołomionym i niezdolnym do wyboru, bo skąd możemy wiedzieć czy dany tytuł nam się spodoba? Istnieją jednak sposoby jak zminimalizować ryzyko rozczarowania.
Jeśli dopiero zaczynacie granie, kierujcie się oznaczeniami na pudełku: wiekiem, na który przeznaczona jest gra, liczbą osób do grania (najwięcej gier jest dla grup od 2 do 4 graczy, ale są też gry z wariantem solo oraz przeznaczone na wiele osób), a także przewidywanym czasem gry. Jeśli macie pociechy bardzo niecierpliwe, starajcie się na początku wybrać tytuły z czasem gry do 30 min.
Jeśli kupujecie grę dla całej rodziny, naradźcie się wspólnie co was interesuje: na rynku są obecne tytuły nawiązujące do różnych zainteresowań np.: sportu, turystyki, archeologii, poznawania świata, biznesu, świata fantasy, matematyki, urządzania domu, egzotycznych kultur, jedzenia, astronomii… można by tak jeszcze długo wymieniać.
Warto wiedzieć, że w Internecie, w szczególności na Facebooku oraz Youtube znajdziecie wiele profili i kanałów poświęconych temu hobby. Na grupach dyskusyjnych np. Gry Planszowe (istnieje też grupa o planszówkach dla dzieci – Granie z dziećmi) bez problemu otrzymacie porady, którą grę kupić, wyjaśnienie zasad w razie wątpliwości, liczne opinie i recenzje. Dodatkowo na kanałach Youtube np. GameTrollTV, On Table, Board Games TV I jeszcze kilka innych, obejrzycie prezentacje zasad a także przykłady rozgrywek! W ten sposób zanim kupicie grę, możecie szczegółowo ją poznać i zminimalizować ryzyko porażki w doborze tytułu.
Rodzaje gier
Bez wchodzenia w szczegóły, wyodrębnijmy najważniejsze rodzaje rozgrywek. Mamy więc do wyboru
– gry imprezowe – ze zwykle krótkim czasem grania, które generują dużo śmiechu i dynamiczną akcję, zwykle są to gry karciane
– gry planszowe, z klasycznym poruszaniem pionkiem po planszy (ale niekoniecznie zależnym od rzutu kostką)
– gry kafelkowe, gdy podczas rozgrywki stopniowo budujemy teren, dokładając kafelki
– gry karciane, z użyciem talii kart
– gry zręcznościowe, prawie zawsze przeznaczone dla najmłodszych graczy, są to bardziej zabawki z elementem rywalizacji
Oczywiście występują liczne kombinacje wyżej wymienionych. Można też podzielić gry na: strategiczne, gdy wygrana zależy wyłącznie od siły umysłu i kombinowania, strategiczno-losowe, losowe (gdy wygrana będzie zależeć np. od rzutów kostką), słowne, przestrzenne, dedyktywistyczne oraz kooperacyjne, gdy w czasie rozgrywki łączycie się w drużyny i gracie przeciw sobie lub też przeciwko scenariuszowi gry. Tak więc na rynku gier pozycje dla siebie znajdzie zarówno umysł ścisły, jak i humanista!
Konkretne propozycje
Bardzo trudno w krótkim artykule wymienić wszystkie najlepsze tytuły, ale postaramy się zaproponować kilka dla różnych grup wiekowych.
Wiek 3+
Grzybobranie firmy Granna – przepięknie wydana gra, od której warto zacząć przygodę z planszówkami. Zawiera plastikowe grzybki oraz koszyczki, do których je zbieramy.
Pełny kurnik – gracze zbierają jaja, hodują kurczaki i kury oraz starają się bronić je przed ptasią grypą i przebiegłym lisem. Ten z hodowców, który jako pierwszy ułoży na grzędach w swoim kurniku dziewięć dorosłych kur, zwycięża!
Wiek 4+
Nogi stonogi – młodzi gracze, starając się zdobyć jak najwięcej butów dla swoich stonóg, uczą się liczyć i rozpoznawać kolory. Urocza grafika i wciągająca fabuła sprawiają, że dziecko nawet nie zauważa, że uczy się dodawania i odejmowania, dobrze się przy tym bawiąc.
Potwory do szafy – wieczorem świat wygląda inaczej. Straszydła i stwory czają się pod łóżkiem. Nie możesz zasnąć? Nie bój się potworów! Zagraj w naszą grę i wygoń je do szafy! Gra Potwory do szafy! to gra kooperacyjna dla najmłodszych autorstwa Antoine Bauza.
Skubane kurczaki – dziś na farmie rozgrywa się wielka Olimpiada! Każdy kurczak stroszy piórka, do wyścigu się szykując. Wszystkie walczą między sobą, przeciwnika oskubując. Ten, kto pierwszy zgarnie wszystkie piórka, zostanie zwycięzcą podwórka. Tylko ten, kto dobrze zapamięta farmę kurczaków, będzie mógł walczyć o zwycięstwo. Gra pamięciowa, która dostarczy wiele radości zarówno małym, jak i dużym graczom.
Wiek 5+
Loch Ness – gracze będą zbierać zestawy fotografii robione w różnych porach dnia oraz lokacjach. Zebranie pełnego zestawu zapewnia bonus punktowy. Dzięki wspólnemu definiowaniu ruchu Nessie, gracze często podejmują decyzje, który wpłyną na resztę uczestników zabawy. Unikatowa mechanika wspólnego poruszania Nessie generuje sporo rozmów nad planszą.
Lisek Urwisek – gra kooperacyjna, w której dzieci nie rywalizują ze sobą. Zbierają wskazówki pozwalające rozwiązać zagadkę. Wśród lisów ukrył się lisek urwisek – gracze muszą współpracować, aby go odnaleźć.
Wiek 6+
Pędzące żółwie – jeden z największych hitów ostatnich lat. Celem gry jest dotarcie swoim żółwiem do sałaty. Wyjątkowe zasady gry zapewniają doskonałą zabawę i wielkie emocje: gracze nie wiedzą, które żółwie należą do ich rywali! Żółwie wskakują na siebie i w ten sposób podróżują za darmo w stronę mety! Gra wprowadza młodszych graczy w świat koncentracji, skupienia i umiejętności przewidywania działań innych graczy.
Kotobirynt – Ciemną nocą grupa małych kotków (i całkiem sporych kotów) zgubiła się w plątaninie dachów i uliczek nocnego miasta. Celem gry jest zdobycie jak największej liczby punktów (punkty znajdują się na kartach Kotów). Gracz zdobywa kartę Kota, jeśli uda mu się stworzyć wolną od przeszkód ścieżkę prowadzącą od Kota do Opiekuna.
5 sekund Junior – gracze mogą posłużyć się kartami, dzięki którym zamienią pytanie lub przekażą je przeciwnikowi. Decyzję trzeba podjąć w 5 sekund: grać, czy ryzykować, że przeciwnik odpowie poprawnie? Uważaj w strefie zagrożenia – jeśli tu jesteś, nie możesz być pewien, czy zaraz znajdziesz się na mecie, czy stracisz kolejkę. Pewne jest, że będziesz się świetnie bawić! Możliwość rozgrywki bez planszy!
Wsiąść do pociągu – Pierwsza podróż, gra skierowana do rodzin, która jest świetnym wstępem do pociągowej serii gier Wsiąść do Pociągu, będącej bestsellerem na całym świecie. Gra zawiera mapę Europy ze skróconymi trasami oraz ilustracjami charakterystycznymi dla każdego z miast. Gracze ścigają się w zajmowaniu tras na planszy.
Osadnicy z Catanu Junior – Żegluj swą piracką łajbą po morzach, odkrywaj wyspy i buduj na nich obozy piratów! Potrzebne ci będzie przy tym „to i owo“ np. drewno, szable i złoto. Kto wykaże się sprytem i zbuduje swój obóz w strategicznym miejscu, aby przy odrobinie szczęścia szybko zgromadzić surowce potrzebne do budowy kolejnego obozu? Gdyby tylko nie ten złośliwy Czarnodzioby, który ciągle wchodzi wam w drogę…
Wiek 7+
Kolejowy zawrót głowy – rozgrywka przypomina nieco zabawę makietą kolejki. Po planszy poruszamy się drewnianymi pionkami imitującymi lokomotywy. Celem gry jest uzyskanie jak największego zysku dzięki skompletowaniu odpowiedniego taboru albo wykonaniu najbardziej opłacalnych zleceń na przewóz towarów lub ludzi.
Super Famer – jeden z największych hitów. Hodujesz zwierzęta, powiększasz stado, pomnażasz swój zysk! Super farmer to gra ekonomiczna, która uczy liczenia, przewidywania, planowania, a także kalkulowania ryzyka. Jesteś Super Farmerem, hodujesz zwierzęta. Twoje stado wciąż rośnie. Ale musisz uważać! W okolicy grasują lis i wilk.
Wiek 8+ od tej kategorii rodzice podczas rozgrywek także mają świetną zabawę
Ubongo – światowy hit! Każdy gracz dostaje planszę i 12 elementów układanki. Każda plansza ma inny wzór! Jeden z graczy przekręca klepsydrę i rzuca kostką wskazując, z których elementów gracze będą korzystać w tej rundzie. Wszyscy gracze jednocześnie starają jak najszybciej zasłonić puste pola na swoich planszach. Każdy, kto zdąży to zrobić, zanim skończy się czas, zdobywa klejnot. Wygrywa gracz, który w ciągu dziewięciu rund zbierze najcenniejsze klejnoty! Istnieje też wersja Ubongo 3D oraz Ubongo gra karciana.
Polowanie na robale delux – zdobądź smakowite robale (i jabłuszko z mięsnym nadzieniem)! Aby upolować przysmak, będziesz musiał wyrzucić odpowiednią wartość na kostkach. Pomogą ci w tym różni specjaliści sprytna łasica, głodny kruk czy wysiadująca kura. Możesz rzucać kilka razy, ale jeśli za bardzo zaryzykujesz, spalisz rzut i obejdziesz się smakiem! Polowanie na robale Deluxe to rozbudowana wersja bestsellerowej gry o łapaniu robali. Można kupić też prostszą wersję bez „delux”.
Takenoko – jedna z najpiękniej wydanych gier. Doskonała na rodzinne rozgrywki. Po długiej serii sporów, relacje dyplomatyczne pomiędzy Japonią a Chinami w końcu się poprawiły. Aby odpowiednio uczcić tę zgodę chiński cesarz ofiarował japońskiemu władcy święte zwierzę, dużego misia pandę, symbol pokoju. Gracze będą pielęgnować pola uprawne, nawadniać je i uprawiać na nich jeden z trzech rodzajów bambusa (zielony, żółty i różowy) przy pomocy cesarskiego ogrodnika. Swą rolę odegra także pogoda, od słonecznych dni, po pory monsunowe. Będą musieli także znosić wilczy apetyt pandy, łasej na soczyste pędy bambusa… Dodatek Chibis jeszcze bardziej podniesie poprzeczkę trudności!
Niebezpieczna wyprawa – gra posiada wyjątkową planszę! Jest nią „prawdziwy” most wiszący nad rzeką pełną krokodyli! Gracze wyruszają w głąb niebezpiecznej dżungli. Każdy z nich ma do dyspozycji siedmiu śmiałków. Zadaniem graczy jest przeprowadzenie przez wiszący most jak najwięcej śmiałków. Część śmiałków nie dotrze na drugi brzeg rzeki i spadnie z mostu.
Wiek 10+
Wsiąść do pociągu Europa – to popularna gra o wielkiej kolejowej przygodzie, która zapewni dobrą zabawę całej rodzinie, spodoba się także doświadczonym graczom! Gra wymaga strategii i taktycznego myślenia, które pozwoli jak najkorzystniej zrealizować swoje zadania, zablokować przeciwników i przechwycić najlepsze trasy. Gracze zbierają karty przedstawiające wagony i używają ich by budować dworce, pokonywać tunele, wsiadać na promy i zajmować trasy kolejowe.
Carcassonne – gra kafelkowa, jeden z hitów na rynku gier, z kilkunastoma dodatkami. Usiądź z przyjaciółmi przy stole i wspólnie zacznijcie budować z niewielkich żetonów łąki, twierdze, całe miasta i drogi, rywalizując między sobą o przejęcie kontroli nad co bardziej atrakcyjnymi lokacjami. Sprytne zagranie może pozbawić rywala możliwości ukończenia ogromnego miasta lub pozwoli Ci przejąć kontrolę nad wielką łąką. Gracze budują mury, wieże, zakładają targi i przydzielają poddanych w standardowy sposób.
Catan – to bardzo popularna na całym świecie gra rodzinno-ekonomiczna. Gracze są osadnikami na niedawno odkrytej wyspie Catan. Każdy z nich przewodzi świeżo założonej kolonii i rozbudowuje ją stawiając na dostępnych obszarach nowe drogi i miasta. Każda kolonia zbiera dostępne dobra naturalne, które są niezbędne do rozbudowy osiedli. Gracz musi rozważnie stawiać nowe osiedla i drogi, aby zapewnić sobie dostateczny, ale zrównoważony dopływ zasobów, a jeśli ma ich nadmiar – prowadzić handel z innymi graczami sprzedając im owce, drewno, cegły, zboże lub żelazo, a pozyskując od nich te zasoby, których ciągle mu brakuje. Pierwszy z graczy, który uzyska 10 punktów z wybudowanych przez siebie dróg, osiedli i specjalnych kart – wygrywa.
