Istnieje wiele grup produktów, które – spożywane regularnie – dostarczają dziecku szereg niezbędnych składników odżywczych. Rodzice, którzy dbają o różnorodność w codziennym menu swojej pociechy, pomagają zaspokajać jej szczególne potrzeby żywieniowe. To ogromne wsparcie dla harmonijnego rozwoju młodego organizmu. Planując jadłospis malucha, warto pamiętać, aby nie zabrakło w nim produktów zbożowych. Drogi rodzicu, czy wiesz wszystko na temat roli zbóż w diecie najmłodszych?
Zboża to skarbnica składników odżywczych, które wspierają rozwój dziecka
Zboża stają się ważnym elementem codziennej diety w drugim półroczu życia niemowlęcia. Dzięki nim do organizmu dostarczana jest energia, potrzebna maluchowi do koncentracji czy nabywania nowych umiejętności. Zboża to także cenne źródło składników odżywczych:
Powiązane wpisy
- witamin z grupy B – wspierających układ nerwowy i metabolizm energetyczny[1],
- wapnia, magnezu i fosforu – które biorą udział w budowie kości, odpowiadają za funkcje układu mięśniowego, a także za prawidłowe reakcje na stres[2],
- selenu i cynku – wspierających funkcje układu odpornościowego[3],
- żelaza – ważnego dla procesów krwiotwórczych i detoksykacji organizmu[4],
- potasu – który kontroluje gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, aktywuje wiele enzymów i bierze udział w metabolizmie węglowodanów oraz białek[5].
Zboża zawierają błonnik, który korzystnie wpływa na pracę układu pokarmowego[6]
Ziarna zbóż są również dobrym źródłem błonnika pokarmowego, który wspiera procesy trawienne – jest to szczególnie istotne w pierwszych latach życia, kiedy maluchom często dokuczają zaparcia. Błonnik pobudza wzrost mikroflory jelitowej, wpływa na przesuwanie się treści pokarmowej oraz ułatwia wypróżnianie, wiążąc przy tym substancje toksyczne, które wydala z organizmu[7].
Produkty zbożowe ułatwiają wprowadzanie glutenu
Gluten to białko roślinne występujące w niektórych zbożach. Warto wiedzieć, że nie należy opóźniać wprowadzania go do diety dziecka. Produkty zawierające gluten powinny zagościć w jadłospisie niemowlęcia nie wcześniej niż po ukończeniu przez nie 17. tygodnia i nie później niż przed ukończonym 12. miesiącem życia[8]. Dobrze rozpocząć od podawania jego niewielkich ilości, przy jednoczesnej obserwacji reakcji dziecka. Nie należy się obawiać o zdrowie dziecka, jeśli ktoś w rodzinie ma alergię pokarmową lub nietolerancję na gluten[9] – unikanie alergenów nie zmniejsza ryzyka wystąpienia alergii. Zboża, które zawierają gluten, to pszenica (np. kasza manna czy orkiszowa), jęczmień oraz żyto. Zboża bezglutenowe to ryż, kukurydza, gryka, proso, amarantus, teff czy sorgo.
To ważne!Choć niektóre odmiany zbóż nie zawierają glutenu, mogą być nim zanieczyszczone podczas zbiorów. Właśnie dlatego, jeśli stwierdzono u dziecka celiakię, alergię na gluten lub istnieje inne wskazanie medyczne do wyeliminowania glutenu z jadłospisu, najlepiej sięgać po produkty certyfikowane, z umieszczonym na etykiecie znakiem przekreślonego kłosa. Żywność oznaczona takim symbolem przechodzi regularne audyty oraz jest przebadana pod kątem zawartości glutenu – stanowi bezpieczny wybór dla dzieci, które nie mogą go spożywać.
Kasze, które jedzą dorośli, mogą być nieodpowiednie dla niemowląt i małych dzieci
Młody organizm w okresie wczesnego dzieciństwa jest szczególnie wrażliwy i podatny na czynniki zewnętrzne, w tym na spożywaną żywność. Jak pokazują wyniki badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, aż 61% niemowląt w Polsce otrzymuje posiłki z rodzinnego stołu, niekoniecznie odpowiednie dla delikatnego organizmu dziecka[10]. Przykładem takich posiłków są kasze przeznaczone dla dorosłych – mogą one bowiem zawierać pozostałości szkodliwych substancji, np. pestycydów, które kumulują się w tkankach, stanowiąc zagrożenie dla zdrowia najmłodszych[11]. Zboża, z których powstają kaszki ze wskazaniem wieku na opakowaniu, są dokładnie badane pod kątem bezpieczeństwa – sięgając po takie produkty, rodzice mogą mieć pewność, że podają swojemu dziecku żywność dopasowaną do jego szczególnych potrzeb.
Kaszki przeznaczone dla najmłodszych to bezpieczne źródło zbóż w diecie dziecka
Wybierając zboża dla niemowlęcia czy małego dziecka, warto korzystać z asortymentu produktów skierowanych specjalnie dla tej grupy konsumentów. Jakość żywności przeznaczonej dla najmłodszych (w tym kaszek zbożowych) jest regulowana prawnie, a stawiane jej wymagania są dużo bardziej restrykcyjne niż dla żywności ogólnego przeznaczenia[12]. Produkty dla najmłodszych wyróżniają się brakiem substancji dodatkowych (konserwantów, barwników, wzmacniaczy smaku), a zawarte w nich surowce są odpowiedniej jakości. Jakość ta sprawdzana jest na każdym etapie produkcji – od zbiorów do momentu, kiedy produkty trafią na sklepową półkę.
Wsparcie dla rodziców – kompendium wiedzy Nawyki i preferencje żywieniowe, które ukształtują się w kluczowym okresie 1000 pierwszych dni życia dziecka, mają dużą szansę zaowocować w przyszłości. Właśnie dlatego podejmowane w tym okresie decyzje żywieniowe rodziców powinny być przemyślane i jak najlepiej dopasowane do potrzeb ich pociech. Kalendarz żywienia w 1000 pierwszych dni (0-36 miesiąc życia) to pomoc w komponowaniu prawidłowego jadłospisu najmłodszych. Zawiera zbiór kluczowych wskazówek na temat żywienia dziecka od narodzin aż do 3. roku życia – dzięki niemu rodzice mogą sprawdzić, czy układana przez nich dieta obejmuje niezbędne w danym momencie życia pokarmy.
[1] Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa, 2017.
[7] Weker H., Barańska M., Strucińska M., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, 2012.
[8] Szajewska H. i wsp., Karmienie piersią. Stanowisko PTGHiŻD. Standardy Medyczne Pediatria, 2016, 13.1 9-24.
[9] Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia PTGHiŻD. Pediatria, 2014, 11.3 321-338.
[10] Raport z badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, Instytut Matki i Dziecka, 2017. Badanie zostało zainicjowane przez Fundację NUTRICIA.
[11] Stolarczyk A., Produkty zbożowe pod lupą dietetyka. Standardy Medyczne Pediatria, 2018, T. 15, 261-267.
[12] Weker H., Barańska M., Strucińska M., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, 2012.
